Iliotibiaal band syndroom

Ontstaansoorzaak

Klachten aan de iliotibiale band ontstaan ten gevolge van inklemming van de iliotibiale band tegen het bovenbeen bij een kniebuiging van 20-30 graden. Deze inklemming is het resultaat van een afwijkend beweegpatroon, een zwelling of anatomische invloedsfactoren die de iliotibiale band haar ruimte beperkt.

Niettegenstaande de fysieke voordelen van de iliotibiale band, zijn klachten meestal te wijten aan fysieke factoren. Spieren kunnen te zwak, te kort zijn of een slecht activatiepatroon vertonen (lees verder). Daarnaast kan de beweeglijkheid van gewrichten beperkt zijn door verschillende factoren: een traumatische gebeurtenis (vb. u bent gevallen op de heup), overmatige herhaalde belasting (vb. Veel lopen of wandelen) of een spierlengte tekort die leidt tot een gewrichtsbeperking. Deze kunnen zowel voorkomen ter hoogte van de heup, de knie en / of de enkel. Indien fysieke factoren de oorzaak zijn leidt dit meestal tot een verkleining van de ruimte waar de iliotibiale band zich bevindt en ontstaat er een inklemming. Wanneer dit kortdurend is zal dit niet veel symptomen met zich meegeven. Dit verklaart ook waarom de pijn pas optreedt en vooral verergert na veel repetitieve bewegingen zoals lopen, wandelen of fietsen waarbij de iliotibiale band overmatig wordt gebruikt.

De klacht zelf ontstaat voornamelijk ten gevolge van de inwendige rotatie en adductie van het bovenbeen (de knie draait naar binnen). Hierdoor komt er meer spanning en stress op de iliotibiale band te staan waardoor deze ook meer tegen het bovenbeen geklemd geraakt.

Evolutie van het ziektebeeld

De klacht manifesteert zich als een pijnlijke zone aan de boven-buitenzijde van de knie gedurende lichte buiging (ongeveer 20-30 graden kniebuiging). Uitzonderlijk komt ze ook voor ter hoogte van de heup. De pijn komt meestal voor na langdurige activiteit (vb. wandelen, lopen of fietsen), neemt toe naarmate de activiteit wordt aangehouden en is typisch het ergst bij bergafwaarts wandelen of lopen. Bovendien treden de klachten steeds vroeger tijdens de inspanning indien je de klacht niet behandeld.

Articulair

Zelden zijn er specifieke klachten op gewrichts niveau. Indien de klacht lang aanwezig is en er een compensatie patroon is om de knie te ontlasten kan dit impact hebben op de heup, onderrug en knie.

Musculair

• Drukgevoeligheid thv de vastus lateralis (buitenkant been)
• Drukgevoeligheid thv de oppervlakkige en diepe bilspieren.

Neurologisch

Geen

Andere

Drukgevoeligheid thv de tractus iliotibialis (buitenzijde bovenbeen)

Kinesitherapeutisch onderzoek

Tijdens het onderzoek gaan we na of het beweegpatroon van de patiënt afwijkend is waardoor de iliotibiale band overmatige druk ervaart in verschillende test. Vervolgens gaan we na of het spierapparaat en (vb. spierlengte of krachttekort en overmatige spanning) de gewrichten (vb. Bewegingsbeperking t.h.v. de heup of een beenlengte verschil) bijdragen aan de het afwijkende beweegpatroon.

Behandeling door uw kinesitherapeut(e)

De behandeling bestaat uit 3 domeinen die een terugkeer tot de normale activiteit beogen. In de eerste fasen zullen pijncontrole en manuele therapie het belangrijkst zijn. Vrij snel zal oefentherapie aan bod komen en een sleutelrol spelen om de activiteiten terug te kunnen hervatten en herval te vermijden.

Manuele kinesitherapie

Indien er spierlengte tekorten zijn of gewrichtsbeperkingen zullen we door middel van stretch, mobilisatie en manipulatie technieken beogen de beweeglijkheid te normaliseren.

Pijn controle

De iliotibiale band is vaak overmatige gespannen vanwege de compressie. Dit is een beschermreactie die de klacht in stand houdt. We beogen dus ontspanning van de ITB door massage, triggerpoint en dry needling technieken. Andere spieren die overmatige gespannen zijn worden ook behandeld (vb. Gluteus minimus).

Oefentherapie

Om compressie van de ITB op je bovenbeen te beperken moeten we de coördinatie van de bilspieren trainen om overmatige inwendige rotatie van de knie te vermijden. In de eerste fase trainen we de bilspieren geïsoleerd. Later beogen we oefeningen waarbij een stap- en / of loopbeweging wordt uitgevoerd. Hierdoor leren we de patiënt om op het juiste moment de juiste spieren aan te spannen. Tot slot beogen we de kracht en uithouding van het nieuwe coördinatie patroon te verbeteren i.f.v. preventie en de specifieke noden van de patiënt.

Korte termijn

In deze eerste fase trachten we vooral de pijnreactie te verlagen. Je kan dus minder pijn verwachten bij activiteiten. Belangrijk blijft om de activiteit in duur en intensiteit te beperken. Meestal maar niet altijd dient de provocerende activiteit te worden stopgezet of tot een minimum beperkt te worden.

Lange termijn

ITB is vaak een chronische aandoening die traag ontstaat en lang kan aanhouden. Aangezien een nieuw beweegpatroon moet aangeleerd worden duurt het volledige revalidatietraject ook lang. Na 2-3 maanden beogen we dat de nieuwe coördinatie geautomatiseerd is voor wandelactiviteiten en korte joggings. Indien de patiënt beoogt om het wandel- en loopvolume of -intensiteit verder op te bouwen is een langere opvolging aangewezen. Dit laat om te zorgen dat het coördinatie patroon ook onder vermoeidheid correct wordt uitgevoerd.